طالبان، امان‌الله خان و استقلال افغانستان
شنبه ۲۹ اسد ۱۴۰۱ ساعت ۰۰:۱۷
امان الله خان مخالف تحصیل دختران نبودَ. نه تنها حجاب را اجباری نکرده بود؛ بلکه همسرش ملکه ثریا تحت تاثیر تمدن غرب، دچار ظاهرزدگی شد و با کشف حجاب، سعی کرد آن را مانع از پیشرفت و رشد زنان نشان دهد.
رهبران و نیروهای در شهرهای گوناگون کشور به این مناسبت، مراسم مختلف برگزار کردند. رهبران طالبان در سخنرانی های خود کسب «استقلال» و عدم وابستگی به کشورهای خارجی از افتخارات خود عنوان کردند.
به عنوان نمونه محمد یعقوب، وزیر دفاع طالبان در سخنرانی به مناسبت سالروز استقلال افغانستان گفته است که ارتش این کشور «حالا به معنی واقعی آزاد و ارتش غیروابسته است و به خاطر بعضی مشکلات مادی نگران نیستیم.»
او در سخنرانی در مقر وزارت دفاع گفته است: «ما بر ضد منافع ملی و یا برای تغییرعقیده مان اوامر و فرمایشات هیچ‌کسی را پذیرفته نمی‌توانیم.»
ملا یعقوب و دیگر رهبران طالبان اما هیچ اشاره ای به امان الله خان نکردند؛ شاه نوگرایی که پس از بازگشت از سفر طولانی اش به اروپا اصلاحاتی را به اجرا گذاشت که تا آن زمان در تاریخ افغانستان سابقه نداشت.
امان الله خان مخالف تحصیل دختران نبودَ. نه تنها حجاب را اجباری نکرده بود؛ بلکه همسرش ملکه ثریا تحت تاثیر تمدن غرب، دچار ظاهرزدگی شد و با کشف حجاب، سعی کرد آن را مانع از پیشرفت و رشد زنان نشان دهد.
بنابراین، طالبان در حالی یکی از درخشان ترین دستاوردهای شاه جوان را تجلیل کردند که او اگر امروز زنده بود یکی از سرسخت ترین دشمنان طالبان و منتقد جدی سیاست های آنان درباره انسداد مکاتب دخترانه، ممنوعیت کار زنان و اجباری کردن حجاب محسوب می شد و شاید برای این دشمنی و مخالفت اش به سادگی متهم به «بغاوت» یا ارتداد می شد و هزینه های مرگباری پس می داد.
بربنیاد سیاست های اصلاحی دولت امانی، «امارت اسلامی» طالبان درست در نقطه مقابل آن قرار دارد و مانع از رشد و پیشرفت و توسعه علمی و اجتماعی کشور می شود.
امان الله هم در نهایت قربانی همان سیاست های بحث برانگیز و تقلید افراطی اش از غرب شد و توسط ملاهایی سرنگون شد که امروزه طالبان را به قدرت رسانده اند یا طالبان دقیقا تالی تلو همان ملاهایی هستند که امان الله را سرنگون کردند.
با این حال، طالبان مجبور اند از میراث بزرگ امان الله یعنی «استقلال» افغانستان تجلیل کنند؛ زیرا این روزی است که همه مردم افغانستان در طول ده ها سال گذشته آن را گرامی داشته اند.
از سوی دیگر، همانگونه که رهبران طالبان هم در سخنرانی ها و پیام های خود در روز ۲۸ اسد، تاکید کردند «استقلال» یکی از مهم ترین مسایلی است که آنان باید برای احراز و اثبات آن بکوشند؛ زیرا می دانند که همه مردم در این باره همانند آنان فکر نمی کنند.
این بسیار مهم است که طالبان پس از نزدیک به ۳۰ سال، وارستگی و عدم وابستگی شان به پاکستان و دیگر رژيم های حامی خود در منطقه و جهان را به مردم افغانستان، اثبات کنند.
بیش از یکسال پیش، وقتی هیات گفتگوکننده طالبان برای مشورت با رهبران خود قطر را ترک می کرد، یکی از خبرنگاران از یک عضو طالبان درباره مقصد آنان سؤال کرد و او پاسخ داد: خانه می‌رویم بخیر. خبرنگار پرسید: افغانستان؟ او گفت: نه پاکستان!
حالا اما افغانستان در اختیار طالبان است و آدرس «خانه» رهبران طالبان هم باید فرق کرده باشد؛ اما پرسش ها و ابهام های بی شمار درباره سیطره پنهان پاکستان بر سرنوشت افغانستان در همه ابعاد، همچنان بی پاسخ مانده است و طالبان هم ظاهرا تلاش زیادی برای پاسخ به این پرسش ها و رفع ابهام ها به خرج نمی دهند.
از سوی دیگر، طالبان در روز «استقلال» افغانستان که یک مناسبت ملی است که بیش از هر کسی افتخار آن به امان الله خان می رسد، تنها پرچم خود را به نشانه تکریم و شادی و احترام به استقلال به اهتزاز درآوردند نه پرچم ملی افغانستان را. پرچم طالبان، نماد و نشانه یک گروه خاص است و هیچ قانونی وجود ندارد که آن را به مثابه نماد ملی همه مردم افغانستان تثبیت و تعیین کرده باشد.
پس علیرغم همه مراسمی که در روز ۲۸ اسد برگزار شد و با وجود سخنرانی های آتشین رهبران طالبان در این مراسم، این مناسبت، پرسش های تازه ای را درباره نسبت طالبان و امان الله خان به ویژه درباره مسایل بحث برانگیزی مانند تحصیل دختران، کار زنان، حجاب اجباری یا کشف حجاب اجباری، استقلال یا وابستگی به کشورهای خارجی و... به وجود می آورد و انتظار می رود که رهبران طالبان که بنا به هر دلیلی از این روز بدون حتی نام بردن از امان الله، تجلیل کرده اند با این پرسش ها مواجه شوند و برای آن پاسخ های شفاف، صریح و مسئولانه ارائه کنند.
نرگس اعتماد - جمهور
کد مطلب: 153484
