ممنوعیت آموزش دختران؛ حکم اسلام یا دستور پاکستان؟
جمعه ۲۱ اسد ۱۴۰۱ ساعت ۰۰:۰۹
تقدیس سنت های فرهنگی قبیله و تحمیل آن به نام احکام اسلام بر عموم مردم افغانستان، منجر به بروز یک بحران حقوق بشری در کشور شده که در نتیجه آن صدها هزار دختر مسلمان از حق رفتن به مکتب و فراگیری علم و دانش برای شناخت خدا و فهم قرآن و گسترش دین شان محروم شده اند.
حامد کرزی اخیرا در گفتگو با مجله اشپیگل آلمان گفته بود که بسته‌شدن مکاتب دخترانه به دستور پاکستان صورت گرفته است.
ذبیح الله مجاهد؛ سخنگوی طالبان در گفتگو با تلویزیون ملی، دلایل بسته ماندن مکاتب دخترانه را مسایل دینی و اختلاف بین علما عنوان کرده و گفته است که این موضوع برای افرادی مثل کرزی قابل درک نیست.
حامد کرزی؛ رییس جمهوری سابق به تازگی در مصاحبه با مجله اشپیگل آلمان گفته که تعطیلی مکاتب دخترانه باعث انزوای افغانستان شده است.
او افزوده که این کار به دستور حکومت پاکستان صورت گرفته است.
شاید حق با کرزی نباشد؛ زیرا او هیچ سند و مدرکی درباره ادعای تازه اش مبنی بر نقش پاکستان در ممنوعیت تحصیل و آموزش دختران، ارائه نکرده و از سوی دیگر، هیات علمای پاکستانی که اخیرا به کابل سفر کرد، از طالبان خواسته بود که مکاتب دخترانه را باز کنند و حتی یکی از آنها در این زمینه به پیشرفت ها و دستاوردهای همسرش درباره معرفی اسلام و قرآن به مردم از طریق دانشی که اندوخته، اشاره کرده بود.
با این حال، هیچ شکی وجود ندارد که پاکستان، دشمن قسم خورده افغانستان است و نگاه «برادرانه» به این کشور که از قضا در زمان کرزی نیز جریان داشت، یک ساده لوحی محض است. کرزی باری در اوج تنش ها میان هند و پاکستان گفته بود که اگر جنگی میان دو کشور متخاصم دربگیرد، افغانستان به عنوان «برادر» جانب پاکستان را خواهد گرفت.
او جز این، همانند اشرف غنی و دیگر رهبران خیانت پیشه و مزدور افغانستان، زمینه سلطه استعماری پاکستان را تسهیل کرد و از حل مسایل بنیادی میان دو کشور، بنا به هر دلیلی طفره رفت.
با اینهمه، صرف نظر از اینکه آیا طالبان آنگونه که حامد کرزی به طور ضمنی مدعی شده، از پاکستان دستور می گیرند یا نه، برخلاف پاسخ ذبیح الله مجاهد، ممنوعیت تحصیل دختران، اصولا یک مساله اسلامی نیست تا درباره آن میان «علما» اختلاف نظر وجود داشته باشد. دستور پیامبر اکرم(ص) و سنت و سیره خلفای مسلمان در ادوار مختلف تاریخ اسلام درباره تحصیل زنان و دختران، کاملا صریح و روشن است و هیچ ممنوعیتی در این باره دیده نمی شود.
پیامبر گرامی اسلام(ص) فراگیری علم را بر مرد و زن مسلمان، فرض می‌داند و این حکم به اندازه ای صراحت دارد که جای هیچگونه تفسیر و تاویلی باقی نمی گذارد تا به اصطلاح «علما» درباره آن اختلاف داشته باشند.
با این حال، همانگونه که پیشتر عمران خان؛ نخست وزیر سرنگون شده پاکستان هم ادعا کرده بود، این یک سنت فرهنگی است؛ اما نه مربوط به همه افغانستان؛ بلکه محدود به برخی مناطق قبایلی کشور.
بر این اساس، اختلافی هم اگر وجود دارد میان «علما» نیست؛ میان سران قبایل است. در برخی مناطق جنوب و شرق کشور، تحصیل دختران یک تابو محسوب می شود و این علیرغم حقوقی است که اسلام برای زنان و دختران مسلمان در زمینه فراگیری علم و دانش قایل شده است.
اشتباه بزرگ در این میان این است که این سنت فرهنگی جوامع قبایلی در نتیجه قدرت غالب سران قبایل و وابستگی شدید کانون های سیاست گذاری و تصمیم گیری طالبان به این افراد و نیز تاثیرپذیری عمیق رهبران طالبان از سنت های قبایلی به کل افغانستان تعمیم داده می شود و به طور ظالمانه ای همه زنان و دختران افغانستان را قربانی و از حقوق بدیهی و انسانی شان محروم می کند.
نکته خطرناک دیگر این است که یک سنت قبیله ای، قداست دینی پیدا کرده و همان گونه که سران قبایل به نام «علما» تصمیم می گیرند، سنت های قبیله نیز به نام اسلام بر مردم تحمیل می شود.
به این ترتیب، تقدیس سنت های فرهنگی قبیله و تحمیل آن به نام احکام اسلام بر عموم مردم افغانستان، منجر به بروز یک بحران حقوق بشری در کشور شده که در نتیجه آن صدها هزار دختر مسلمان از حق رفتن به مکتب و فراگیری علم و دانش برای شناخت خدا و فهم قرآن و گسترش دین شان محروم شده اند.
در این میان، واضح است که دشمنان افغانستان از جمله پاکستان از این جهالت جنون آمیز بهره برداری می کنند تا یک ملت مترقی را عقب نگه دارند و مانع پیشرفت و توسعه علمی و فرهنگی آن شوند. این در حالی است که در همان پاکستان که حامی اصلی گروه های تندرو مذهبی و صادرکننده آن به کشورهای دیگر است، دختران به مکتب و دانشگاه می روند و از نظر اسلام پاکستانی هیچ مانعی در مسیر تحصیل دختران و زنان وجود ندارد.
نرگس اعتماد - جمهور
کد مطلب: 153265
