طالبان و شیعیان؛ امیدهایی که نابود شد

عضو شورای علمای شیعه افغانستان اعلام کرد که شیعیان مطالبات خود را از راه خشونت و تضعیف حکومت دنبال نمی‌کنند، همواره در کنار حکومت هستند؛ بنابراین به مطالبات آنها باید پاسخ داده شود.

 

سید حسین عالمی بلخی با اشاره به جمعیت 10 میلیون نفری شیعیان افغانستان اظهار داشت: شیعیان در کنار حکومت هستند؛ بنابراین باید به مطالبات آنها باید پاسخ داده شود.

 

وی با اذعان به اینکه هیچگاه این شورا مطالبات خود را از راه خشونت و تضعیف حکومت دنبال نمی‌کند تصریح کرد: به رسمیت شناختن مذهب جعفری، مشارکت‌ در عرصه سیاسی، حل و فصل دعاوی حقوقی شیعیان بر اساس مذهب جعفری، تدریس فقه جعفری در مدارس و دانشگاه‌ها از مطالبات به حق شورای علمای شیعه افغانستان است؛ اما هرگز نمی توانند از این خواسته‌ها عقب‌ نشینی کنند.

 

عالمی بلخی گفت: شیعیان همواره همراه و همگام با حکومت بوده‌اند؛ اما متأسفانه طی سه سال گذشته به خواست آنان پاسخ داده نشده است.

 

او با اشاره به اینکه شیعیان الزاماً به فقه خود عمل می‌کنند و این نباید از سوی حکومت به عنوان مشکل تراشی تعبیر شود.

 

اظهارات سید حسین عالمی بلخی نشان می دهد که سه سال مماشات، تعامل، سازشکاری و تلاش برای برقراری ارتباط با رژيم طالبان به امید تحقق مطالبات حداقلی شیعیان کشور، هیچ رهاوردی نداشته است و مقام ها و رهبران این رژيم، هرگز نگاه تکفیری و تعصب آمیزشان نسبت به شیعیان را تغییر نداده اند.

 

اینکه علیرغم تلاش های زیاد، شورای علمای شیعه هنوز قادر به دیدار و گفتگوی مستقیم با رهبر مخفی طالبان در قندهار نشده است، در حالی که او هر ماه با ملاهای سنی دیدار می کند، خود نشانگر آن است که نگاه تکفیری به شیعیان، در عالی ترین سطح رهبری طالبان، وجود دارد و این نگاه هرگز قابل تعدیل و تغییر نیست.

 

سیاست های اعلامی و اعمالی طالبان علیه فرهنگ، فقه، رسانه ها، سازمان های دینی و مذهبی و حتی زنان و دختران شیعه هم نشان می دهد که با وجود نزدیک به سه سال تعامل و ارتباط، نه تنها طالبان، همچنان به شیعیان به مثابه دشمن نگاه می کنند؛ بلکه حذف و طرد شیعیان از تمامی عرصه ها و زمینه های زندگی جمعی در سراسر کشور، از برنامه های اصلی این رژيم محسوب می شود و از این نظر، هیچ تفاوتی میان طالبان حاکم با طالبان دهه ۹۰ میلادی به وجود نیامده است.

 

به این ترتیب، سخنرانی اخیر سید حسین عالمی بلخی به مثابه یک عالم پرنفوذ و موجه شیعه که در طول این مدت، همواره در ارتباط و تماس نزدیک با رهبران رژيم طالبان در کابل قرار داشته، تایید می کند که همه امیدهایی که در زمینه تغییر رویکرد طالبان نسبت به شیعیان به وجود آمده بود، نقش بر آب شده و این رژيم، نه تنها متعهد به تحقق مطالبات مشروع و حداقلی شیعیان نیست؛ بلکه هر روز با وضع محدودیت های تازه و صدور فرامین و فتواهای جدید، مصمم است تا همین مطالبه گری را نیز از میان بردارد و شیعیان را به عنوان تافته جدابافته در حاکمیت تمام‌ سنی و تمام پشتونی طالبان، به حاشیه براند و زمینه های حذف و طرد کامل آنان را از طریق ممنوعیت عبادت، عزاداری، آزادی های مذهبی، انتشار کتاب، برپایی مراسم آیینی و برچیدن محتویات شیعی از متون درسی در مکاتب و دانشگاه های کشور فراهم سازد.

 

افزون بر این، چهره های پرنفوذ طالبان از جمله والی این رژيم در ولایت هرات با انتشار کتاب ها و ایراد سخنرانی های علنی در تکفیر شیعیان، سعی دارند زمینه و ذهنیت لازم را برای برنامه های بعدی این رژيم، فراهم سازند و مطالبه گری شیعیان از رژيم حاکم را اساسا نامشروع جلوه دهند.

 

در این میان البته نباید فراموش کرد که مماشات نسبی طالبان با شیعیان و سایر اقلیت های قومی و مذهبی در کشور، تاکنون ریشه در ملاحظات، مصالح و محدودیت های این رژيم در زمینه عدم شناسایی رسمی از سوی مجامع بین المللی و نیز زد و بندهای منفعت محور و مصلحت آمیز با کشورهای همسایه و منطقه داشته است و در صورتی که این ملاحظات، مرتفع شود، سیاست های ضد شیعی طالبان نیز به شکل عریان تر و بی پرواتری به اجرا درخواهد آمد و شیعیان به روزهای تاریک دوره اول سلطه طالبان بازخواهند گشت.

 

محمدرضا امینی - جمهور