حقانی در امارات؛ تروریست ۱۰ میلیون دالری یا دیپلمات؟

سراج الدین حقانی،‌ وزیر داخله طالبان در اولین سفر رسمی خارجی خود به ابوظبی رفته و با محمد بن زاید آل‌نهیان؛ رئیس دولت امارات متحده عربی در کاخ الشطی دیدار کرد.‌

دوطرف در مورد «تقویت همکاری میان دو کشور برای تامین منافع متقابل و کمک به ثبات منطقه» و «زمینه‌های اقتصادی و توسعه و حمایت از بازسازی افغانستان» گفتگو کردند.

انس حقانی؛ برادر او و عبدالحق وثیق؛ رئیس استخبارات طالبان نیز در این هیات هستند.

این سفر غیرمنتظره و از قبل اعلام نشده بود و بازتاب زیادی در رسانه‌ها داشته است.

سفر آقای حقانی به امارات متحده عربی در حالی انجام شد که او در فهرست افراد تحت تعقیب پولیس فدرال امریکا قرار دارد و برای سر او جایزه ۱۰ میلیون دالری تعیین شده است.

چهره آقای حقانی سال‌ها از رسانه‌های پنهان می‌شد حتی تا حدود ۶ ماه پس از بازگشت به قدرت و زمانی که وزیر داخله بود.

درست به همین دلایل بود که سفر غیرمنتظره او به امارات متحده عربی و دیدارش با عالی ترین مقام امارات، بسیاری از ناظران را در شوک و شگفتی فروبرد.

بسیاری از صاحب نظران در همان ابتدا نتیجه گرفتند که این سفر هرگز بدون اجازه، اطلاع و هماهنگی امریکا صورت نگرفته است؛ زیرا اول اینکه امارات یکی از کشورهای تحت سلطه امریکا در خاورمیانه است و این کشور همان گونه که غنی را با اجازه و حمایت و برنامه ریزی امریکا پناه داد، دیروز میزبان رهبر شبکه حقانی بود؛ همان کسی که روی کاغذ، تروریست است، تحت تعقیب پولیس فدرال امریکا (اف بی آی) قرار دارد و برای سر او ۱۰ میلیون دالر جایزه تعیین شده است!

این سفر اما نشان داد که امریکا که ظاهرا طالبان را به رسمیت نمی شناسد و در برابر موضع گیری سایر کشورها درباره حذف نام این گروه از لیست سازمان های تروریستی نیز مخالفت می کند، همچنان بزرگترین حامی این رژیم است و به طور ویژه، روابط پیچیده سازمان های جاسوسی امریکا با شبکه حقانی، همانند دوره های گذشته، برقرار است.

این امر به ویژه به دلیل همزمانی سفر ویلیام برنز؛ رییس سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (سیا) به خاورمیانه و حضور سراج الدین حقانی در امارات، بیشتر از پیش تقویت شد و حتی گمانه زنی هایی نیز درباره دیدار این دو چهره جاسوسی، مطرح شده است.

افزون بر این، حضور عبدالحق وثیق؛ رییس سازمان مخوف استخبارات طالبان در سفر حقانی به امارات هم برداشت بالا را تایید می کند و نشان می دهد که برخلاف دروغ های فریبکارانه ای که ذبیح الله مجاهد به عنوان اهداف و دستور کار مذاکرات حقانی و وثیق با رییس امارات، مطرح کرده، این سفر، کاملا جنبه امنیتی و جاسوسی دارد و به احتمال قوی پس از این سفر، شاهد تغییرات بزرگی در مواضع امریکا و کشورهای تحت فرمان آن در منطقه در قبال رژيم طالبان خواهیم بود.

از سوی دیگر، این سفر در فاصله ای کوتاه پس از سفر بحث برانگیز و غیرمعمول هبت الله آخوندزاده؛ رهبر طالبان از قندهار به کابل و دیدار خصوصی او به سراج الدین حقانی صورت می گیرد. گفته می شود سفر مورد اشاره به منظور تثبیت قدرت حلقه قندهار و تضعیف قدرت حقانی ها و قبایل همسو با آنها در درون تشکیلات طالبان و جنگ قدرتی که میان این دو جناح جریان دارد، صورت گرفت و در پی همان سفر بود که معاون حقانی از وزارت داخله به وزارت صحت عامه منتقل شد.

به همین دلیل ادعا می شود که سراج الدین حقانی، حتی بدون اطلاع و اجازه ملا هبت الله، راهی امارات شده است تا نشان دهد که او برای احیای قدرت خود در برابر اقتدارگرایی قندهاری ها گزینه های زیادی دارد.

در حوزه رقابت های منطقه ای نیز امارات متحده عربی در کنار عربستان علیه قطر قرار دارند و در صدد تضعیف نقش میانجیگرانه قطر در تحولات مهم منطقه ای هستند. بنابراین، سفر حقانی به امارات در شرایطی که در دوره جدید، قطر نقطه اتصال طالبان و جهان بوده، معنی دار است و این پیام را به همراه دارد که جنگ قدرت قندهاری ها و مشرقی‌وال ها حتی به یارگیری های منطقه ای هم کشیده شده است.

از زاویه ای دیگر، قندهاری ها به ایران و قطر و ترکیه نزدیک هستند و حقانی ها به امریکا و پاکستان و عربستان و امارات. از این منظر هم سفر حقانی به امارات با چراغ سبز امریکا و به منظور تضعیف نقش ایران و طیف کشورهای همسو با آن در مسایل افغانستان صورت گرفته است.

صرف نظر از هر پیامد دیگری، این سفر نشان داد که تحریم های سازمان ملل و امریکا علیه مقام های متهم به تروریزم طالبان از جمله رهبر شبکه حقانی که مخوف ترین آنها محسوب می شود، یک بازی سیاسی و استخباراتی برای مصارف رسانه ای و تبلیغاتی است و در پشت پرده، سیا همچنان از حقانی ها به عنوان مهره های وفادار به خود برای پیشبرد پروژه های ضد امنیتی خویش در افغانستان و منطقه سود می برد.

نکته قابل تامل این است که هم سازمان ملل و هم دستگاه های اطلاعاتی غربی، سراج الدین حقانی را متهم به ارتباطات گسترده با گروه های تروریستی بین المللی مانند القاعده و... می کنند. اکنون با این سفر، مشخص می شود که خود غرب او را مأمور این ارتباطات کرده و گروه های تروریستی مورد نظر هم دست پرورده غرب هستند.

عبدالمتین فرهمند - جمهور