طالبان طردشده: از عبدالحمید خراسانی تا جنرال مبین

 

مبین که در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به عنوان حامی سرسخت طالبان شناخته می‌شد، گاه اظهارات تند و حتی تمسخرآمیز علیه برخی مقامات و ساختارهای طالبان منتشر می‌کرد. از جمله، وی پیش‌تر در یکی از ویدیوهای خود، نظام طالبان را «ملاکراسی» خوانده بود.

 

او در اوایل حکومت طالبان، سخنگوی وزارت داخله بود. سپس به عنوان یکی از فعالان رسانه‌ای طالبان، فعالیت‌های گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی به نفع رژیم طالبان انجام می‌داد. با این حال، پس از یک رسوایی اخلاقی از وزارت داخله کنار گذاشته شد، اما همچنان به حمایت از طالبان ادامه داده و حضور پررنگی در شبکه‌های اجتماعی داشت که گاه به حواشی جنجالی نیز منجر می‌شد.

 

در برخی موارد، به نظر می‌رسید که مبین، اقداماتی را انجام می‌داد که رهبران طالبان به دلیل محدودیت‌های سیاسی و ملاحظات دیپلماتیک، قادر یا مایل به انجام آن‌ها نبودند. این نقش، مشابه نقشی است که پیش‌تر عبدالحمید خراسانی، از معدود طالبان تاجیک‌تبار اهل پنجشیر، ایفا می‌کرد.

 

به عنوان مثال، هر دو چهره در جریان تنش‌های مقطعی میان ایران و طالبان، با استفاده از ادبیات توهین‌آمیز و تندترین موضع‌گیری‌ها، ایران و رهبران آن را تهدید می‌کردند؛ بدون آنکه با پیگرد قضایی مواجه شوند یا از سوی مقامات طالبان محدود گردند. کارشناسان، این اقدامات را بخشی از کارزار تبلیغاتی و پروپاگاندای رسانه‌ای طالبان برای تاثیرگذاری بر سیاست خارجی و ابراز مواضع غیررسمی در قبال مسائل منطقه‌ای می‌دانند.

 

با این حال، هر دو چهره – جنرال مبین و عبدالحمید خراسانی – که به حمایت‌های افراطی و فعالیت‌های گسترده رسانه‌ای و تبلیغاتی به نفع طالبان شهرت داشتند، سرنوشتی مشابه پیدا کردند: طرد شدن از سوی طالبان.

 

در حالی که منابع غیررسمی از صدور حکم زندان برای جنرال مبین خبر می‌دهند، پیش‌تر خبری مشابه درباره عبدالحمید خراسانی نیز منتشر شده بود. اگرچه بعداً گزارش‌هایی مبنی بر آزادی وی از زندان طالبان منتشر شد، اما ادعاهای ضد و نقیضی درباره سرنوشت نهایی او وجود دارد و مشخص نیست که آیا او از افغانستان گریخته یا همچنان در افغانستان، اما تحت محدودیت‌های طالبان، به سر می‌برد.

 

نکته قابل‌ تامل این است که هر دو چهره، که زمانی از تندروترین حامیان طالبان محسوب می‌شدند، در شبکه‌های اجتماعی به تبلیغ بی‌حد و حصر این گروه می‌پرداختند، اما در مواردی نیز به انتقاد از طالبان پرداخته و ماهیت رژیم طالبان و رهبران آن را زیر سوال برده اند. این انتقادات، به ویژه از زبان افرادی که به عنوان تندروترین حامیان طالبان شناخته می‌شدند، غیرقابل باور و دارای پیامدهای فاجعه‌بار بود که به سرنوشت رقت‌انگیز آن‌ها منجر شد.

 

اما نباید از این واقعیت غافل شد که طالبان به شدت درگیر جنگ قدرت داخلی هستند و جناح‌های مختلف برای کسب قدرت و منابع، به شدت تلاش می‌کنند. در این میان، عناصر افراطی و پرحاشیه مانند عبدالحمید خراسانی یا جنرال مبین نیز ممکن است قربانی جنگ قدرت داخلی طالبان شده باشند.

 

ناظران می‌گویند که هر دو چهره مورد حمایت شبکه حقانی بودند، و شاید وابستگی آن‌ها به این شبکه (که مورد خشم ملا هبت‌الله و حلقه قندهار قرار دارد) یکی از دلایل طرد تحقیرآمیز آن‌ها از سوی طالبان باشد.

 

با توجه به سابقه برخورد رژیم طالبان با منتقدان، به نظر می‌رسد تاریخ مصرف عبدالحمید خراسانی و جنرال مبین برای همیشه به پایان رسیده است؛ اما سرگذشت و سرنوشت آن‌ها می‌تواند درس عبرت برای کسانی باشد که برای رسیدن به اهداف و منافع خود، تمام تخم مرغ‌های‌شان را در یک سبد می‌گذارند و به حمایت بی‌حد و حصر از رژیم حاکم ادامه می‌دهند؛ بی‌توجه به این واقعیت که چنین رویکردی نه تنها امنیت آن‌ها را تضمین نمی‌کند، بلکه حتی ممکن است به طرد تحقیرآمیزشان نیز منجر شود.

 

نرگس اعتماد - جمهور