داعش در افغانستان؛ میراث مرگبار آمریکا برای طالبان

 

بیل هایزنگا افزوده که تهدید گروه‌هایی مانند داعش خراسان و تحریک طالبان پاکستان به بالاترین سطح تاریخی رسیده است.

 

او به نحوی به ناکامی طالبان در مهار داعش خراسان اشاره کرد و گفت: در حالی‌که طالبان ادعای پیروزی می‌کند، داعش خراسان همچنان به حملات خود و تلاش برای رادیکالیزه کردن و جذب نیرو از جوامع مهاجر حتی خارج از آسیای مرکزی ادامه می‌دهد.

 

بخش زیادی از ادعاهای مطرح‌شده از سوی این مقام امریکایی درباره حضور و نفوذ داعش در افغانستان کاملاً درست است. این، اگرچه برخلاف ادعاهای مطرح‌شده از سوی طالبان است، اما نشان می‌دهد که پروپاگندای طالبان برای بزرگنمایی اقدامات خود برای مقابله با تروریزم تا چه اندازه بی‌بنیاد و به‌منظور استفاده‌های سیاسی و تبلیغاتی در راستای کسب مشروعیت سیاسی، جلب حمایت امنیتی و دریافت کمک‌های اقتصادی از کشورهای قربانی تروریزم در منطقه و جهان است.

 

با این همه، اما نباید فراموش کرد که داعش در افغانستان میراث مرگبار امریکاست؛ میراثی که اکنون طالبان آن را به ارث برده‌اند و از آن در راستای تحقق اهداف و منافع کوتاه‌مدت خود استفاده می‌کنند.

 

بنابراین، ادعای این عضو ارشد کنگره امریکا مبنی بر اینکه با خروج نیروهای امریکایی افغانستان بار دیگر تبدیل به پناهگاه امن تروریست‌ها شده و در این زمینه به رشد روزافزون داعش استناد می‌کند، عملاً بی‌بنیاد و در راستای تلاش مذبوحانه امریکایی‌ها برای تغییر و تحریف تاریخ حضور اشغالگرانه شان در افغانستان و پیامدهای مرگبار آن در حوزه رشد تروریزم و گسترش ناامنی‌های پایدار محسوب می‌شود.

 

در این میان، اما واقعیت مهم‌تری نیز وجود دارد و آن اینکه مقامات مختلف امریکایی در دستگاه‌های گوناگون دولت واشنگتن پیوسته در حال بزرگنمایی خطر داعش در افغانستان برای امنیت منطقه و جهان هستند و آن را به‌طور ریاکارانه‌ای به خروج نیروهای امریکایی از افغانستان و عدم حضور مستقیم نیروهای امریکایی در منطقه نسبت می‌دهند.

 

این امر، به جز مصرف سیاسی داخلی، دو هدف مشخص دیگر نیز دارد: یکی اینکه امریکایی‌ها در تلاش هستند تا نشان دهند که اشغال افغانستان توسط نظامیان امریکایی تا چه اندازه خطر رشد تروریزم در منطقه و جهان را کاهش داده بود و برای صلح و امنیت جهانی مؤثر بود؛ و مهم‌تر از همه اینکه اکنون که امریکا افغانستان را ترک کرده، تروریزم بار دیگر به این کشور بازگشته و صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی را با مخاطرات جدی و جدید روبه‌رو کرده است.

 

به این ترتیب، مقامات امریکایی در تلاش هستند تا دولت‌ها، سازمان‌ها و جوامع منطقه را مجاب کنند که حضور امریکا و سلطه این کشور بر سرنوشت سیاسی و مقدرات امنیتی منطقه یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است؛ در غیر این صورت، تروریزم گسترش پیدا می‌کند، خطرات امنیتی تشدید می‌شود و موانع بازدارنده برای تأمین صلح و امنیت پایدار برای جوامع هدف به حداقل ممکن کاهش می‌یابد.

 

از این منظر، اظهارات بیل هایزنگا ممکن است بازتاب‌دهنده پروژه‌های بعدی ایالات متحده برای مهندسی امنیتی و ژئوپلیتیک منطقه در راستای منافع اشغالگرانه و توسعه‌طلبانه واشنگتن باشد؛ و داعش، همان‌گونه که در زمان حضور نیروهای امریکایی در افغانستان پایه‌گذاری شد، تحقق این پروژه را در آینده تسهیل خواهد کرد.

 

اگر این برداشت درست باشد، معنای آن این است که خطر داعش در افغانستان و منطقه نه‌تنها کاهش نخواهد یافت؛ بلکه به‌طور هدفمند و سازمان‌یافته‌ای تشدید خواهد شد و هم‌زمان با آن، ابراز نگرانی و تزریق ترس مهندسی‌شده از سوی امریکایی‌ها در فضای سیاسی و امنیتی کشورهای هدف، از جمله افغانستان، روز‌به‌روز افزایش خواهد یافت؛ به‌گونه‌ای که در نهایت، کشورهای قربانی تروریزم امریکایی هیچ راه دیگری جز پناه بردن به امریکا و استمداد از این کشور برای بازگشت و تسلط بر جغرافیا، منابع و مقدرات سیاسی و امنیتی خود نداشته باشند.

 

در این میان، دولت‌های درمانده، گروه‌های دست‌نشانده و جریان‌های غیرملی که در حال حاضر به کمک امریکا بر سرنوشت کشورهایی مانند افغانستان و سایر ملت‌های منطقه مسلط شده‌اند، ناگزیرند یا زمینه تسلط نامشروع امریکا را تسهیل کنند یا اینکه با پیامدهای آن، از جمله مقابله مرگبار با داعش و سایر اشکال تروریزم که مورد حمایت پیدا و پنهان دستگاه‌های استخباراتی و امنیتی امریکا و متحدان آن هستند، روبه‌رو شوند.

 

محمدرضا امینی - جمهور