داعش، شیعیان، طالبان و سازمان ملل

دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) پس از حمله اخیر منسوب به داعش در غرب کابل، خواستار «تامین بیشتر امنیت جامعه هزاره» و پایان دادن به حملات به شهروندان شد.

 

یوناما می‌گوید انفجار شنبه شب ۱۶جدی در دشت برچی کابل «دست کم ۲۵ کشته و زخمی از جامعه هزاره» برجا گذاشته است.

 

خالد زدران؛ سخنگوی پولیس طالبان در کابل اما گفته که این حمله «براساس اطلاعات اولیه ۲ کشته و ۱۴ زخمی» برجا گذاشته است.

 

او درباره نوع انفجار اظهار نظر نکرده و گفته است در این زمینه «تحقیق» می‌کنند.

 

گروه تروریستی داعش مسئولیت این انفجار را برعهده گرفته و گفته که «شیعیان را در دشت برچی کابل هدف قرار داده است.»

 

تصاویر و ویدیوها نشان می‌دهد که موتر آتش گرفته، مسافران در حال خارج شدن هستند، برخی روی زمین افتاده‌اند، موتر لحظاتی بعد به طور کامل در آتش می‌سوزد.

 

شاهدان گفته‌اند که ظاهرا عامل انفجار یک بمب دستی بوده است.

 

در شبکه‌های اجتماعی، تصویرهای دست‌کم ۳ جان‌باخته این رویداد منتشر شده است.

 

چند تفاوت عمده در روایت ها و واکنش های ابراز شده از سوی داعش، طالبان، یوناما و مردم درباره حمله خونین اخیر در غرب کابل به چشم می خورد که به نظر قابل تامل است.

 

تفاوت اول در آمار است. سخنگوی پولیس طالبان در کابل، ساعتی پس از وقوع حمله، مدعی شد که دو نفر کشته و ۱۴ نفر زخمی شده اند. او اما این آمار را «اولیه» خواند؛ در حالی که تا زمان نوشتن این متن، آمار «ثانویه» یا نهایی از سوی مقام های طالبان، منتشر نشده است.

 

شاهدان عینی اما در همان آغاز، آمار طالبان را به چالش کشیدند و تصاویری که از شهادت دست کم سه نفر حکایت دارد، این روایت را تایید و روایت طالبان را تکذیب می کند.

 

دفتر نمایندگی سازمان ملل در کابل هم یک آمار مستقل و کاملا متفاوت را از قربانیان این رویداد منتشر کرد؛ آماری که نشان می دهد آنچه از سوی طالبان، ارائه شده، به طور پرسش برانگیزی کمتر از میزان واقعی است.

 

در این میان، دست کم یک مرجع از سه مرجعی که آمار داده اند، باید دروغ گفته باشد. آمار یوناما، آمار منابع مردمی را نقض نمی کند؛ زیرا در میان ۲۵ کشته و زخمی ممکن است سه نفر یا بیشتر کشته شده باشند و نیز آماری که مردم از شهدا ارائه کرده اند لزوما شامل تمام افراد شهید نمی شود و شاید کسان دیگری نیز در همان دقایق نخست رویداد یا پس از آن در شفاخانه جان باخته باشند که عکس ها و خبرهای آنان منعکس نشده باشد. همان گونه که آخرین آمار قربانیان ۵ شهید و ۲۰ زخمی است که با آمار کلی ارائه شده از سوی یوناما همخوانی دارد.

 

بنابراین، انگشت اتهام به سمت طالبان نشانه می رود؛ گروهی که نه تنها قادر یا مصمم به تامین امنیت مناطق شیعه نشین نیست؛ بلکه حتی از انتشار آمار واقعی رویدادهای تروریستی ضد شیعی هم جلوگیری می کند تا این رویدادها را کم اهمیت جلوه دهد.

 

تفاوت دیگر در روایت داعش و یوناما درباره اهداف حمله است. یوناما عمدا سعی کرده است که «جامعه هزاره» را به مثابه جامعه هدف، برجسته نشان دهد؛ اما در بیانیه منسوب به داعش به صراحت از کشتار «شیعیان» نام برده شده است. واضح است که تقریبا همه هزاره ها شیعه اند؛ اما همه شیعیان، هزاره نیستند. بنابراین، تمام قربانیان حمله تروریستی داعش نیز هزاره نیستند؛ ممکن است، پشتون های شیعه، سادات، قزلباشان و سایر اقلیت های شیعی نیز قربانی حملات فرقه گرایانه داعش و تکفیری های همسو با آن قرار بگیرند؛ چیزی که در گذشته بارها در گردیز، قندوز، هرات و سایر مناطق شاهد آن بوده ایم. 

 

نکته دیگر هم این است که هزاره ها به دلیل قومیت شان از سوی گروه های تکفیری، هدف قرار نمی گیرند؛ بلکه به دلیل مذهب و باورهای مذهبی شان مورد حمله واقع می شوند. بر این اساس، جنایت هایی که صورت می گیرد را نمی توان یک جنگ قومی وانمود کرد. این کشتار، ماهیت مذهبی دارد و شیعیان به طور عموم، آماج کشتار تکفیری های داعش قرار می گیرند؛ بنابراین، یوناما باید نسبت به این واقعیت آگاه باشد و به مسئولیت های خود در زمینه حفاظت از اقلیت های مذهبی در افغانستان به درستی عمل کند.

 

این تنها با صدور بیانیه، تصحیح آمار دروغین طالبان و قومی کردن جنایات، امکان پذیر نیست. شیعیان هم از سوی تروریست های داعش و هم از سوی گروه حاکم، هدف کشتار و ستم قرار دارند و این مساله نیازمند قرار گرفتن در دستور کار شورای امنیت سازمان ملل و رسیدگی جهانی است.

 

نرگس اعتماد – جمهور