دیدار ملا و مولانا در قندهار

به گزارش بی‌بی‌سی، «مولانا» فضل‌ الرحمان؛ رهبر «جمعیت علمای اسلام پاکستان» که به افغانستان سفر کرده در قندهار با ملا هبت‌الله آخوندزاده؛ رهبر طالبان دیدار کرده است.
 
ذبیح‌الله مجاهد؛ سخنگوی طالبان اما گفته که «در این مورد چیزی گفته نمی‌‍توانم.»
 
ظاهرا «مولانا» فضل الرحمان، دومین رهبر خارجی است که با رهبر طالبان دیدار می ‌کند.
 
همچنین یک مقام محلی طالبان در ولایت بلخ که نخواسته نامش افشا شود، گفته‌ است که این دیدار با میانجی‌گری یوسف وفا؛ والی طالبان برای این ولایت، زمینه‌سازی شد.
 
آقای وفا از افراد نزدیک به ملا هبت الله به شمار می‌رود که پیش از انتصاب به این سمت، والی قندهار بود.
 
به گفته این منبع، در دیدار رهبر طالبان و فضل‌الرحمان، ادریس یکی از اعضای هیأت پاکستانی نیز حضور داشته است.
 
این دیدار نشان می دهد که رهبران طالبان همچنان روابط بسیار نزدیک و تنگاتنگی با ایدئولوگ های ترور و مدیران مدارس تولید تروریست و اشاعه افراط گرایی و تکفیری گری در پاکستان دارند.
 
ملا هبت الله آخوندزاده؛ رهبر طالبان به شیوه ملا عمر؛ بنیانگذار این گروه در قندهار پنهان شده و از حضور و ظهور در ملأ عام، آگاهانه پرهیز می کند. این امر ممکن است دلایل و انگیزه های زیادی داشته باشد و برای یک سازمان که زمانی «تروریستی» خوانده می شد و در لیست سیاه تقریبا تمام کشورهای جهان قرار داشت و همه رهبران تراز اول آن تحت تعقیب بین المللی بودند، قابل توجیه می نمود؛ اما ملا عمر و ملا هبت الله حتی پس از حاکمیت طالبان همچنان از نظرها پنهان باقی ماندند و این امر، شک و پرسش های زیادی را درباره این رویکرد آنها برانگیخته که بسیاری از آنها همچنان بی پاسخ هستند.
 
با اینهمه، طالبان حاکم، سعی می کنند ملا هبت الله را برخلاف ملا عمر یک رهبر فعال و مسلط بر اوضاع، نه منفعل و منزوی نشان دهند و در سلسله مراتب اداری و اجرایی رژيم نیز همه راه ها به او ختم می شود و به تعبیری، او از قندهار، حکومت این گروه در کابل و سراسر کشور را کنترل می کند.
 
از ملا هبت الله تاکنون چند سخنرانی «صوتی» هم از سوی طالبان منتشر شده که یکی از آنها در جرگه «علما» بود که به منظور مشروعیت بخشیدن به این رژيم از سوی این گروه برپا شده بود و حواشی فراوانی داشت.
 
در این میان، از «دیدارهای حضوری» گاه به گاه او با اعضای دولت طالبان و «علمای دینی» برخی ولایات، هیچ عکس، تصویر یا صوتی منتشر نمی شود؛ چیزی که در تنها دیدار خارجی او با نخست وزیر قطر هم رخ داد و پیش بینی می شود که از دیدار مورد ادعای او به رییس جمعیت علمای اسلام پاکستان که در واقع، دومین مقام خارجی است که موفق به دیدار با رهبر مخفی طالبان می شود نیز اتفاق بیافتد.
 
با این وجود، این دیدار نشانگر نفوذ عمیق ملاهای تندرو پاکستانی به عنوان ایدئولوگ های تروریزم تکفیری بر رهبران ارشد طالبان است.
 
این دیدار در عین حال، دیداری میان استاد و شاگرد هم محسوب می شود؛ زیرا اغلب رهبران طالبان در شبکه گسترده مدارس مذهبی تحت تسلط و مدیریت «جمعیت علمای اسلام» به رهبری «مولانا» فضل الرحمان، درس خوانده و الفبای ترور را در آن فراگرفته اند. به همین دلیل از «مولانا» سمیع الحق و «مولانا» فضل الرحمان به عنوان پدران معنوی طالبان یاد می شود.
 
با توجه به این واقعیت، اگرچه تاکنون هیچ مقام رسمی دولت پاکستان با رهبر مخفی طالبان در قندهار دیدار نکرده یا اگر هم کرده، رسانه ای نشده، دیدار فضل الرحمان با ملا هبت الله می تواند برای پاکستان، یک نقطه عطف و حایز اهمیت فراوان باشد.
 
اینکه در دیدار ملا و مولانا در پشت درهای بسته در قندهار چه گذشته، مشخص نیست و شاید هرگز مشخص نشود؛ اما کاملا قابل درک است که اسلام آباد انتظارات زیادی از این دیدار دارد و امیدوار است که خروجی و برایند آن به مهار مانورهای خونبار طالبان پاکستانی علیه نیروهای امنیتی پاکستان منجر شود و طالبان افغان را در مسیر اطاعت از دستورات و حفاظت از منافع پاکستان در افغانستان و منطقه، رام و آرام سازد.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور